معاون وزیر علوم: تامین مالی پایدار مهمترین چالش دانشگاه‌‍‌های کشور است

به گزارش تجارت جنوب آنلاین، مهدی پندار چهارشنبه در آیین افتتاحیه اجلاس معاونان اداری و مالی دانشگاه‌های شیراز، اظهارکرد: رقابت فزاینده دانشگاه‌ها برای جذب دانشجو و منابع مالی، نیاز به نوسازی آزمایشگاه‌ها و الزام همگامی با تحولات پرشتاب جهانی، همگی ما را ناگزیر به اتخاذ راهکارهای نوین و خلاقانه کرده است.

او با اشاره به نقش محوری آموزش عالی در پیشرفت و توسعه پایدار، پرورش نیروی انسانی متخصص و تولید دانش و گسترش نوآوری و فناوری، افزود: بدون وجود نظام‌های اداری و مالی کارآمد حتی اثربخش‌ترین برنامه‌های آموزشی، پژوهشی و فناوری نیز به نتیجه مطلوب نخواهند رسید.

پندار ادامه داد: با وجود همه محدودیت‌ها، پیشرفت‌های چشمگیری در شفاف‌سازی مالی، بهینه سازی هزینه‌ها و توسعه زیرساخت‌های دانشگاهی محقق شده، هر چند که تا رسیدن به نقطه مطلوب راهی طولانی پیش رو داریم .

معاون وزیر علوم، تحقیقات و فناوری گفت: تجارب موفق جهانی، نشان می‌دهد که تنوع بخشی به منابع درآمدی، مدیریت هوشمند دارایی‌ها و توسعه مشارکت‌های میان دولت دانشگاه و صنعت می‌تواند راهگشا باشد.

او عنوان کرد: در این مسیر تنوع بخشی به منابع درآمدی از طریق توسعه پژوهش‌های کاربردی، افزایش درآمدهای غیر شهریه‌ای و جذب سرمایه‌گذاری بخش خصوصی، بهینه سازی مدیریت دارایی‌های دانشگاهی شامل املاک، تجهیزات و منابع مالی با رویکردی حرفه ای و آینده نگر و توسعه مشارکت‌های راهبردی با صنعت از طریق ایجاد مراکز رشد پارک‌های علم و فناوری دنبال می‌شود.

پندار افزود: به این منظور، باید بر هدایت خردمندانه منابع با ایجاد نظام یکپارچه مدیریت مالی و اصلاح فرآیندهای اداری در چارچوب قوانین و مقررات، تقویت همکاری‌های شبکه ای از طریق ایجاد پلتفرم‌های اشتراک تجربیات بین دانشگاهی و برگزاری دوره‌های توانمندسازی تخصصی و حمایت همه جانبه از اجرای الگوهای نوین مدیریت مالی تمرکز شود.

به گفته معاون اداری، مالی و مدیریت منابع وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، در این دور از نشست معاونان اداری و مالی دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی کشور که به میزبانی دانشگاه شیراز برگزار ‌شده است، توسعه سرمایه انسانی و نظام‌های شایستگی به عنوان محور تحول آموزش عالی، توجه به عدالت شفافیت و مسئولیت پذیری سازمانی مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد.

وی ادامه داد: تدوین سند جامع برنامه ریزی نیروی انسانی، آیین نامه استخدامی اعضای غیرهیات علمی، ضرورت توجه و توسعه خدمات رفاهی، اولویت دهی به احداث و تکمیل پروژه‌های خوابگاه‌های متاهلی، مولدسازی و بهره برداری از دارایی‌های راکد، تامین مسکن دانشگاهیان، ارتقای کیفیت مدیریت پروژه ها و حفظ استقلال دانشگاه‌ها و پیگیری تخصیص اعتبارات از دیگر مواردی است که مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد.

چهار چالش بزرگ دانشگاه‌های کشور

سرپرست دانشگاه شیراز در ادامه این آیین گفت: مجموعه آموزش عالی کشور با مشکلات و چالش‌های متعددی مواجه است که از آن در چهار بخش بودجه و منابع مالی ناکافی و نظام بودجه‌ریزی سنتی، ساختار مالی ناکارآمد و تمرکز گرا، مسائل نیروی انسانی و انگیزشی کارکنان و ساختار اداری پیچیده و عدم بهره‌وری دسته‌بندی کرد.

علیرضا افشاری‌فر اظهارکرد: نظام بودجه ریزی و شاخص‌های اختصاص بودجه نیز نیاز به بازنگری دارد و برای رفع مسائل ناشی از ساختار مالی ناکارآمد و تمرکز گرا در این حوزه، باید اختیارات بیشتری به دانشگاه‌ها داده شود.

او با اشاره به مسائل نیروی انسانی و کاهش انگیزه و تمرکز فعالیت اعضای هیات علمی، ادامه داد: وضعیت حقوق و مزایای اعضای هیات علمی و پژوهشگران کشور به‌گونه‌ای است که رقابت‌پذیری با استانداردهای جهانی را از دست داده‌ایم؛ اکنون دستمزد اعضای هیات علمی ایران ۱۰ تا ۴۰ درصد حقوق اساتید دانشگاه در کشورهای منطقه از جمله امارات، عربستان، قطر، بحرین و حتی پاکستان است.

سرپرست دانشگاه شیراز بیان کرد: یکی از تبعات این وضعیت، آن است که اعضای هیات علمی برای تامین زندگی خود به دیگر کارها می‌پردازند و تمرکز از پژوهش سلب می‌شود.

افشاری‌فر اضافه کرد: یکی دیگر از تبعات مسائل معیشتی و مسکن اعضای هیات علمی، مهاجرت آن‌هاست و این به معنای آن است که میلیاردها دلار که صرف تربیت این نخبگان دانشگاهی می‌شود به دیگر کشورها هدیه می‌دهیم.

وی گفت: بر اساس برنامه هفتم توسعه باید ۲ درصد تولید ناخالص داخلی، صرف پژوهش و فناوری شود که اکنون چهار دهم درصد است.

وی ادامه داد: ۹۰ درصد از بودجه دانشگاه‌ها صرف حقوق و دستمزد اعضای هیات علمی و کارکنان می‌شود و ۱۰ درصد باقی مانده نیز به سختی کفاف تغذیه و حمل در نقل دانشجویان را می‌دهد؛ به همین دلیل دانشگاه‌ها از انجام وظیفه ذاتی آموزشی و پژوهشی خود با مشکل مواجه می‌شوند.

سرپرست دانشگاه شیراز یادآور شد: این مشکلات سبب شده تا رتبه اول خود در آموزش عالی را به ترکیه واگذار کنیم و ایران در میان کشورهای جهان اسلام نیز پس از ترکیه و عربستان سوم است.

افشاری‌فر افزود: یکی از مشکلات نظام آموزش عالی کشور، تعدد مراکز آموزش عالی است که راه گریز از آن، تجمیع هوشمندانه مراکز و هدفمند کردن آنها با شیب ملایم است.

وی پیشنهاد کرد: دانشگاه‌‎ها باید به سوی تمرکز بر کارآمدی منطقه‌ای و ماموریت‌گرایی و توسعه بین رشته‌ای حرکت کنند.

چالش‌های دانشگاه شیراز

سرپرست دانشگاه شیراز گفت: دانشگاه شیراز با چند چالش عمده روبه‌رو است که پراکندگی مراکز و دانشکده‌ها و فرسودگی خوابگاه‌ها، مهمترین آن است.

افشاری‌فر افزود: هشت دانشکده دانشگاه شیراز خارج از پردیس است و برای تجمیع دانشکده‌ها تلاش می‌کنیم.

وی اضافه کرد: قدمت خوابگاه‌های این دانشگاه بیش از ۵۰ سال است و هر چند برخی از این اماکن بازسازی شده اما کماکان نوسازی خوابگاه‌های دخترانه و پسرانه نیازمند حمایت مسئولان است.

پایان اجلاس با حضور وزیر علوم

اجلاس معاونان اداری‌مالی دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی کل کشور از امروز به میزبانی دانشگاه شیراز آغاز به کار کرد و با پنل‌های تخصصی ادامه می‌یابد؛ اختتامیه این اجلاس عصر پنجشنبه با حضور وزیر علوم برگزار می‌شود.