یادداشت؛

ام المصائب بشاگرد

هرمزگان - جشن ملی روز روستا در روستای سردنک کمیز رودان فرصتی شد تا ظرفیت‌ها و زیبایی‌های روستاهای بشاگرد از نزدیک دیده شود؛ از هنر زنان و صنایع دستی، غذاهای سنتی و سوغات بومی گرفته تا ظرفیت‌های کشاورزی، معدنی و انسانی. مردمان نجیب این منطقه با تلاش و همت خود، علیرغم محرومیت‌ها، امید به فردای روشن دارند و خواهان بهره‌گیری از امکانات و منابع بومی برای توسعه پایدار هستند.

به گزارش تجارت جنوب آنلاینغلامعباس شمس الدینی؛ جشن ملی روز روستا در روستای سردنک کمیز رودان فرصتی فراهم کرد تا از غرفه روستایی بشاگرد بازدید کنم. در میان جمعیت پرشور، به تلاش روستاییان در غرفه‌ها و به آینده مبهم زیست روستایی می‌اندیشیدم که صدایی آشنا توجهم را جلب کرد. مردی نزدیک شد و گفت: «باید از غرفه بشاگرد بازدید کنی». صدا برایم آشنا بود؛ پیش‌تر در گروه‌های مجازی شنیده بودم، اما دیداری حضوری نداشتیم. خود را معرفی کرد: «من حسین نظری هستم». پس از مصافحه کوتاه وارد غرفه بشاگرد شدم و گویی بار دیگر به میان مردم نجیب و صمیمی آن دیار بازگشتم.

بانویی از دیار تلاش

کبری نظری، دهیار روستای ایرر، بانویی سخت‌کوش و دقیق، مسئولیت غرفه را برعهده داشت. نگاهش و جدیتش یادآور صفا، صداقت و مهمان‌نوازی زنان بشاگرد بود. او با افتخار از هنر زنان این منطقه گفت: «صنایع دستی بشاگرد، حاصل هنر زنان ماست».
در میان آثار، سبدهایی از برگ نخل دیده می‌شد که روی آنها نقش‌هایی زیبا نقاشی شده بود. نظری توضیح داد: «این سبد برای جمع‌آوری لباس استفاده می‌شود، اما نوع دیگری از همین سبدها با پارچه‌های رنگی تزئین می‌شود و در مراسم عروسی کاربرد دارد». ظرفی از پوست گوسفند نیز توجه‌برانگیز بود. دهیار ایرر گفت: «این ظرف، کلی نام دارد و برای نگهداری روغن یا شیر استفاده می‌شود».

در ادامه از ظرفیت‌های بشاگرد، مهاجرت مردان به مناطق دیگر و نقش پررنگ زنان در غیاب سرپرست خانوار سخن گفت. زنان این خطه بار زندگی را با صبر و کار مضاعف به دوش می‌کشند. در پایان نیز عسل کوهی بشاگرد با طعمی ویژه به بازدیدکنندگان تعارف شد.

غذای سنتی «بَت»؛ طعمی از تاریخ

در غرفه بشاگرد، غذای سنتی «بت» با استقبال زیادی مواجه شد. غذایی محلی که از بادام تلخ و پیاز فراوان و بدون استفاده از روغن تهیه می‌شود و با مهارت خاصی پخته می‌شود تا اثری از تلخی بادام باقی نماند. محمد احمدی مدیرکل اتباع استانداری، بهنام کریمی معاون سیاسی فرماندار رودان و مستوره ابذرپور مدیرکل امور روستایی نیز در جمع بازدیدکنندگان حضور داشتند. کبری نظری گفت: «بت غذای مقوی و کهنی است که نسل‌های پیشین از آن به عنوان وعده غذایی کامل استفاده می‌کردند».
خرما بَنه (مخلوط خرما و بنه کوهی آسیاب‌شده) نیز از دیگر سوغات‌های خاص این غرفه بود.

بشاگرد؛ سرزمین ظرفیت‌ها و فرصت‌ها

سید عبدالمجید موسوی، فعال اجتماعی و رئیس شورای اسلامی روستای کاهکن، بشاگرد را سرزمین ظرفیت‌های نهفته دانست و گفت: «عسل، سیر و خرما از محصولات اصلی منطقه هستند. با وجود شرایط کوهستانی و کمبود زمین زراعی، مردم با احداث سیل‌بند و استفاده از خاک‌های آبرفتی امکان کشت را فراهم کرده‌اند».
او افزود: «کارهای ارزشمندی در منطقه انجام شده، اما پراکندگی روستاها توسعه را دشوار کرده است؛ با این حال، همین پراکندگی نوعی مزیت امنیتی برای منطقه محسوب می‌شود».

راه، کلید توسعه بشاگرد

موسوی در ادامه گفت: «مشکل اساسی بشاگرد، راه است. مسیر گافر که در حال احداث است، می‌تواند بشاگرد را به سیستان‌و‌بلوچستان متصل کند و ارتباط آن با استان‌های کرمان و هرمزگان را تسهیل نماید. اگر این طرح به سرانجام برسد، منطقه از بن‌بست خارج خواهد شد».

گنج‌های پنهان طبیعت بشاگرد

حسین مشایخی، دهیار روستای دستگرددرگاز، بشاگرد را سرزمینی اسرارآمیز توصیف کرد و گفت: «قبرستان‌های تاریخی سردشت و بیورچ از نشانه‌های فرهنگی منطقه است. همچنین قله اورسون‌تاریسون با ارتفاع ۲۳۰۰ متر، پوشیده از درختان انار است و هر سال در دی‌ماه محصول آن برداشت می‌شود».
او افزود: «بشاگرد از معادن ارزشمندی برخوردار است، اما این ظرفیت مغفول مانده است. در صورت حمایت دولت از بهره‌برداری اصولی از معادن، اشتغال افزایش و مهاجرت معکوس محقق می‌شود».

دغدغه آموزش در بشاگرد

مسلم زارعی، کارشناس بخشداری گوهران، درباره مشکلات آموزشی منطقه گفت: «آمار ترک تحصیل در بشاگرد نگران‌کننده است و یکی از دلایل آن نبود راه مناسب و جانمایی نامناسب مدارس است. اگر زیرساخت‌ها فراهم شود، این آمار به‌طور چشمگیری کاهش می‌یابد».

نخبگان فراموش‌شده

حسین نظری، فعال اجتماعی بشاگرد، اظهار داشت: «بزرگ‌ترین رنج بشاگرد، نادیده‌گرفتن نیروهای بومی و نخبه است. اگر از ظرفیت نیروی انسانی متخصص منطقه بهره گرفته می‌شد، امروز شاهد پیشرفت بیشتری بودیم». او تأکید کرد: «بشاگرد علاوه بر منابع طبیعی، از سرمایه انسانی عظیمی برخوردار است و باید از این سرمایه برای توسعه پایدار بهره برد».

سخن پایانی؛ غبطه‌ای ماندگار

سؤال اساسی این است که چرا باید بشاگرد همچنان محروم بماند؟ طرح‌های نیمه‌تمام، راه‌های ناتمام و وعده‌های بی‌سرانجام، میراثی تلخ برای مردم صبور این خطه به‌جا گذاشته است. اگر هر سال تنها ۱۰ کیلومتر از راه‌های بشاگرد ساخته می‌شد، امروز این منطقه دیگر از محرومیت فاصله گرفته بود.

سال‌ها پیش عبدالله والی با عشق و ایثار در مسیر آبادانی بشاگرد گام نهاد. امروز نیز ده‌ها تحصیل‌کرده و نخبه در این دیار زیست می‌کنند. آیا زمان آن نرسیده که از این ظرفیت‌ها برای توسعه واقعی بشاگرد استفاده شود؟

بشاگرد، سرزمین اصالت و نجابت، سزاوار روزهای روشن است؛ روزهایی که در آن، امید و پیشرفت در کنار مردم این خطه نفس بکشند