مردی شبیه خودش

به گزارش تجارت جنوب آنلاین، انتخابات چهاردهمین دوره ریاست جمهوری خاتمه یافت و منتخب مردم راهی پاستور می‌شود. ماندگارترین اقدام برگزاری انتخابات سالم و بدون حاشیه در کشور بود که محمد مخبر بخوبی از عهده آن برآمد. اگر بداخلاقی‌هایی هم وجود داشت به پای او و وزارت کشور نوشته نخواهد شد. اما تبلیغات انتخاباتی و اتمسفر حاکم بر جامعه اتفاقی را رقم زد که موجب مشارکت مطلوب مردم گردید. در حال و هوای رقابت انتخاباتی برخی رقبا و البته فعالان سیاسی کاندیدای رقیب بسیار مایل بود دولت پزشکیان را دولت سوم روحانی بنامند. آیا او به دولت روحانی شباهت دارد؟ آیا دکتر پزشکیان وقتی با هجمه رقبا مبنی بر کپی کردن دولت دکتر روحانی مواجه شد، دست به شبیه سازی زد؟ آنجا که گفت: “مردم اگر می‌خواهید قضاوت کنید من وزیر دولت خاتمی بودم، کلاه خودتان را قاضی کنید، در دوران خاتمی اوضاع سفره مردم بهتر بود یا الان؟ “

به نظر می‌رسد او شبیه سازی نکرد بلکه  می‌خواست به مردم بگوید اگر می‌خواهید مدلی از حکمرانی را به عنوان الگو در نظر بگیرید دولت اصلاحات را در نظر بیاورید. او هرگز نگفت دولت من شبیه دولت اصلاحات است. اجازه می‌خواهم کمی واضح‌تر به چرایی عدم مشابهت دولت پزشکیان با دولت‌های گذشته پرداخته شود.

شعار محوری دولت پزشکیان متفاوت از دولت‌های روحانی و خاتمی

یکی از نمادهایی که می‌توان به تفاوت یا تشابه دولت‌ها بایکدیگر توجه داشت شعارهایی است که محور فعالیت دولت تلقی می‌شوند . ، دولت اصلاحات با شعار توسعه سیاسی مورد اقبال عمومی قرار گرفت. هرچند در بخش‌های دیگر از جمله حوزه‌های اقتصادی، فرهنگی، سیاست خارجی هم خوش درخشید و مردم نسبتاً در زندگی از آرامش برخوردار بودند. در دولت یازدهم و دوازدهم هم اعتدال شعار محوری بود، کابینه دولت روحانی را عمدتاً اصولگرایان معتدل تشکیل می‌داد و تنها معدود نیروهای اصلاح طلب در پست‌های مدیریتی کلان ایفای نقش می‌کردند. همین عامل هم موجب شد که پزشکیان و مدیران ستادی چندان در مقابل تخریب رقبا واکنشی نداشته باشند. پزشکیان صراحتاً در مناظره خطاب به رقیبش گفت: اصلاً غیر ممکن است. روش مدیریت روش علمی است، اگر قرار بود روش‌هایی که در گذشته اجرا شود، لزومی نداشت من بیایم. من دولت خودم هستم.”شعار محوری پزشکیان حق و عدالت است او برخاسته از میان همان قشر محروم است . وقتی چکمه را به پا می‌کند و بیل به دست می‌گیرد، مادام که برای ساختن خانه‌های بهداشت علیرغم اینکه رئیس دانشگاه علوم پزشکی بود، کارگری می‌کند یعنی اشرافگری را نه دوست دارد و نه می‌خواهد به آن سمت و سو حرکت نماید. شعار برای ایران برگرفته از همین رویکرد می‌باشد. او زیرکانه وعده نداد، زیرکانه و هوشمندانه سخن گفت و مناظره کرد بی آنکه بخواهد برای مردم وعده‌های غیرممکن کادو کند.  او با دولت سیزدهم هم تفاوت‌های زیادی دارد. در سیاست خارجی، در نصب مدیران، در نوع مدیریت کشور به روشنی این تفاوت‌ها را می‌توان دید.

شباهت پزشکیان به احمدی نژاد یا خاتمی

برخی پزشکیان را احمدی نژاد اصلاحات تفسیر می‌کنند و عده‌ای هم مشی خاتمی را در روش او یادآوری می‌نمایند. به باور نگارنده فاصله زیادی بین پزشکیان و احمدی نژاد وجود دارد. تفکر پزشکیان نسبت به اداره امور کشور با احمدی نژاد فاصله زیادی  دارد. اگر احمدی نژاد مرد تصمیمات لحظه‌ای بود پزشکیان هرگز نمی‌خواهد از روش‌های کارشناسانه و تخصصی فاصله گیرد حداقل در گفتار اینگونه نشان داده است. اما با خاتمی در رفتارها بسیار شبیه است. ساده زیستی، صداقت، تواضع و مردمداری وجه اشتراک پزشکیان با اوست. فراموش نمی‌کنم در شانزده آذر ۱۳۸۳خاتمی خطاب به دانشجویانی که به شدت او را متهم به دروغ می‌کردند و شعار می‌دادند گفت: ” سوگند می‌خورم هرگز دروغ نگفته‌ام  ان شاء الله بعد از من کسانی می‌آیند که خوب عمل خواهند کرد.”و در تبلیغات انتخاباتی چهاردهمین دوره ریاست جمهوری پزشکیان هم بارها تاکید کرد: “در همه‌جا راست گفته‌ام و دروغ نمی‌گویم و گردنم را پای حرفهایم گرو می‌گذارم .”این تشابه رفتاری قطعاً در دیدگاه پزشکیان نسبت به مردم اثر خواهد گذاشت. با این اوصاف پزشکیان، احمدی نژاد اصلاحات هم نیست.

پزشکیان متفاوترین خواهد بود

با این اوصاف او تصریح می‌کند که دولتش مختص اوست. سخنی که کاملاً منطقی است. پزشکیان نمی‌تواند چون دولت خاتمی در انتخاب کابینه، در سیاست‌های داخلی و مواجهه با نظام بین الملل عمل کند. چون مشکلاتی که امروز ایران درگیر آن است بیشتر از دهه ۷۰و ۸۰مردم را آزار می‌دهد. اقتصاد و معیشت عمومی در شرایط نامطلوبی است و باید به سرعت در اندیشه سامان بخشیدن به این حوزه‌ها بود. در دولت اصلاحات نگرش جهان نسبت به ایران با نگرشی که  امروز دارد متفاوت است. باید در سیاست خارجی هم به همسایگان توجه داشت هم باب گفتگو را باجهان بازکرد. در داخل هم میزان مشارکت مردم در انتخابات نشان دهنده علایمی است که ضرورت دارد  به سرعت در راستای انسجام ملی و تقویت وفاق گام برداشته شود. در حوزه‌های زیر ساختی، صنعت، معدن، فرهنگ با مسایلی مواجهیم که باید دولت پزشکیان به فوریت روی آنها اثر گذاری خود را نشان دهد. حتی تصور شباهت دولت پزشکیان به دولت روحانی هم بعید است. روحانی همواره در عالی‌ترین سطوح قدرت نقش آفرین بوده است. از نایب رئیسی مجلس، دبیری شورای عالی امنیت ملی تا قرارگرفتن در عرصه‌های کلان مدیریتی  که ۸سال ریاست جمهوری ایران نیز برآن افزوده شده است. برخی فعالان سیاسی اجتماعی اعتقاد داشتند که دولت تدبیر و امید روحانی رونوشت دولت هاشمی است  درحالی که اینگونه نشد و تفاوت‌های زیادی در حرکت دولت و سیاستگذاری ها وجود داشت.

مهم‌ترین وجه تمایز دولت پزشکیان به دولت‌های روحانی و خاتمی نگرش او به احزاب سیاسی فعال ایران است. خاتمی بر تقویت احزاب تاکید داشت و توسعه سیاسی نیز بر همین مبنا در دستور کار قرار گرفت. یا روحانی پدر معنوی حزب اعتدال و توسعه لقب داشت اگر چه رسماً عضویت این حزب را ندارد ولی عضو جامعه روحانیت مبارز بوده و هست. هاشمی هم با تشکیل کارگزاران سازندگی عملاً آرمان‌هایش را نسبت به تقویت احزاب سیاسی در ایران عملی ساخت. اما مسعود پزشکیان از هر بهانه‌ای استفاده می‌کرد تا بگوید من حزبی نیستم حتی در مناظره‌ای به رقیبش تاخت و آن را تهمت دانست.

با این اوصاف پیش بینی می‌شود دولت پزشکیان هیچ نشانی از دولت‌های گذشته نداشته باشد. برخی فعالان سیاسی و رسانه‌ای حضور افراد دارای مسئولیت در دولت‌های گذشته به ویژه برخی وزرای دولت روحانی را مستمسکی قرار دادند تا دولت او را استمرار دولت روحانی بدانند .. در حالی که اینگونه نیست و افراد باید مطابق سیاست‌های رئیس جمهور عمل کنند. کما اینکه وزرای دولت هاشمی در دولت خاتمی مبانی دیگری را دنبال کردند.

شروع متفاوت ضامن تفاوتهاست

مسعود پزشکیان در انتخابات چهاردهمین دوره ریاست جمهوری بسیار متفاوت با سایرین بود. در انتخابات گذشته عادت کرده بودیم کاندیداها با قدرت وعده‌ها به پاستور بروند. اما او هرگز وعده‌ای نداد، و یاد آوری کرد که برنامه و اسناد بالادستی تضمین کننده توسعه است، یکی دیگر از تفاوت‌ها پایبندی مسعود پزشکیان به حاکمیت نظرات کارشناسانه در اداره قوه مجریه است. پزشکیان با اتکا به احادیث و روایات اخلاق در مدیریت را برای جامعه شرح می‌داد. او بجای تهمت زدن، توهین، تحقیر رقبا یا اتکا به تک جمله‌هایی که گاهی اوقات رقیب را از میدان بدر می‌کرد، از آیات و روایات برای اثبات گفته‌هایش بهره می‌برد و حتی وقتی یکی از نامزدها موضوعی را علیه او بیان کرد گفت: کَفَى بِالْمَرْءِ کَذِباً أَنْ یُحَدِّثَ بِکُلِّ مَا سَمِعَ؛. برای دروغگویی فرد همین کافی است که آنچه را می‌شنود (بدون تحقیق) برای دیگران بیان کند. مسعود پزشکیان بارها در جریان گفتگوهای تلویزیونی و مناظرات تا دیدارهای مردمی مخاطب نقدهای تند وتیز بود جتی در گفتگوی فرهنگی وقتی محمد فاضلی در مقابل اتهامات شهاب اسفندیاری رئیس دانشکده صدا و سیما عصبانی شد او با آرامش گفت: من جای تو صحبت می‌کنم . وی به کرات بر مداراو تحمل مخالفان و منتقدان تاکید داشت و می‌گفت راه توسعه کشور از مسیر انسجام در داخل می‌گذرد . و در عمل هم نشان داد که حتی مقابل ترفندهایی که می‌خواستند او را عصبانی کنند با لبخند و بی توجهی به اتهامات گذر می‌کرد. پزشکیان انگار ۵مولفه برای دوران تبلیغاتش داشت . ۱- پرهیز از تخریب و توهین۲- تاکید بر برنامه مداری و قانون گرایی ۳- باور به کارشناسان و نخبگان ۴- دعوت به حفظ انسجام و وحدت ملی ۵-عدم تبعیض بین مردم و مسئولین در دستور کار او بود . و در طول مبارزات انتخاباتی از آنها عدول نکرد. با این احوال باید منتظر ماند و دید دولت پزشکیان چه ویژگی‌هایی نسبت به سیزده دوره قبل دارد.

شروع متفاوت مسعود پزشکیان به روشنی تفاوت او و دولتش را با دول گذشته ایران (۱۳۵۷تاکنون) نشان می‌دهد. هرچند زمان به همه این سئوالات پاسخ خواهد داد.